ابزارها و امکانات

یکی از مهم‌ترین پنجره‌های فتوشاپ، پنجره‌ای است به نام جعبه‌ی ابزار که در زیر مشاهده می‌کنید. جعبه‌ی ابزار در این تصویر دارای دو ستون است. ولی به احتمال زیاد این جعبه در فتوشاپ شما تنها یک ستون دارد. برای دو ستونه کردن جدول کافی است بر روی پیکان کوچکی که در بالای جعبه ابزار قرار دارد کلیک کنید تا جعبه دو ستونه شود. برای برگرداندن به حالت قبلی نیز کافی است مجدداً روی همان پیکان کلیک کنید. حالت دو ستونه برای راحتی کار توصیه می‌شود.

با کلیک بر روی هر ابزار فلش ماوس (cursor) تبدیل به آن ابزار می‌گردد.

هرکدام از ابزارها دارای کلید میانبری هستند. اگر ماوس را بر روی یکی از این ابزارها نگه داریم نام آن ابزار به همراه کلید میانبرش در داخل یک پرانتز نوشته می‌شود.

برای مثال کلید میانبر ابزار text حرف T می‌باشد و این بدین معناست که با فشردن این حرف از صفحه‌کلید ابزار نامبرده فعال می‌گردد.

در سمت راست و پایین برخی از ابزارها مثلث کوچکی قرار دارد و این یعنی ابزار موردنظر دارای زیرمجموعه می‌باشد. برای دیدن زیرمجموعه‌ی هر ابزار بر روی آن راست کلیک کرده و یا کلیک کرده و نگه می‌داریم. سپس از منوی آبشاری باز شده ابزار موردنظر خود را انتخاب می‌کنیم.

نکته‌ی جالب این‌جاست که گاهی چند ابزار، حرف میانبر مشترکی در کیبورد دارند و با فشردن کلید میانبر آن‌ها ابزاری که اخیرا از آن استفاده شده است انتخاب می‌شود. برای انتخاب سایر ابزارهای یک میانبر کافی است علاوه بر فشردن کلید میانبر، کلید Shift را نیز با آن فشار دهیم.

ابزارهای انتخاب

در فتوشاپ برای جدا کردن بخشی از تصویر که می‌خواهیم تنها تغییرات در آن ناحیه صورت پذیرد از انتخاب کردن استفاده می‌کنیم. مثلاً برای تغییر رنگ موهای یک سوژه در تصویر، ناچاریم که موهای او را «انتخاب» کنیم. در غیر این صورت رنگ تمام تصویر تغییر می‌کند. برای منتقل کردن یک شخص به یک تصویر دیگر، باید او را «انتخاب» کنیم. در غیر این صورت پیرامون تصویر قبلی هم به تصویر اولیه منتقل می‌شود. ابزارهای این بخش (به جز چند استثنا) همگی برای انتخاب ناحیه‌ای از تصویر هستند. ماهیت ناحیه‌ی انتخابی به ابزار استفاده شده هیچ ارتباطی ندارد و تفاوت ابزارهای فوق تنها در روش انتخاب ناحیه‌ی انتخابی است. برای مثال یکی از این ابزارها به صورت شابلونی دایره‌ای بخشی از تصویر را انتخاب می‌کند، دیگری مستطیل، یک ابزار دیگر امکان انتخاب اشیاء نامنظم را فراهم می‌سازد و…

برای امتحان هر یک از ابزارهایی که در ادامه توضیح داده می‌شود یک عکس باز کرده و بر روی آن عمل انتخاب قسمتی را انجام دهید. از قسمت ابزارهای نقاشی براش (قلم‌مو) را انتخاب کرده و در داخل و خارج ناحیه ی انتخابی اقدام به نقاشی کنید. متوجه عمل نکردن این ابزار (و هر ابزار دیگری) در خارج از ناحیه‌ی انتخابی خواهید شد.

به بررسی اغلب ابزارهای موجود در این بخش می‌پردازیم. دقت کنید که بیشتر این ابزارها در گروه زیرمجموعه هستند و برای مشاهده و انتخاب آن‌ها باید بر روی ابزارهایی که زیرمجموعه دارند راست کلیک کرد (و یا کلیک کرد و نگه داشت). همان‌طور که قبلاً هم گفته شد در سمت چپ و پایین چنین ابزارهایی مثلث کوچکی به نشانه‌ی وجود زیرمجموعه وجود دارد.

با نگه داشتن کلید شیفت هنگام انتخاب بخشی به صورت مستطیل یا بیضی می‌توان نسبت طول و عرض شکل را به صورت برابر حفظ کرد (یعنی مربع و دایره کشید).

طرز کار با ابزار انتخاب چندضلعی به صورتی است که با کلیک بر روی یک نقطه انتخاب کردن شکل را آغاز می‌کنیم. بعد از جابجا کردن ماوس به نقطه‌ای دیگر خطی از نقطه‌ی اولیه به این نقطه کشیده می‌شود (یک ضلع چندضلعی) که با یک بار دیگر کلیک کردن نقطه‌ی کلیک شده در جای خود فیکس می‌شود (یک رأس چندضلعی شکل می‌گیرد) و می‌توان اضلاع بیشتری به شکل اضافه کرد. این ابزار کارآمدترین ابزار انتخاب در فتوشاپ است. با دوبار کلیک کردن آخرین نقطه‌ی فیکس شده به نقطه‌ی اول وصل می‌شود و شکل بسته‌ای تشکیل می‌گردد که همان ناحیه‌ی انتخابی است (برای وصل شدن نقطه‌ی اول و آخر در ابزار فاقد خاصیت چندضلعی و آهنربایی (ابزار اول) کافی است کلید ماوس را رها کنید). برای حذف آخرین نقطه‌ی فیکس شده در هر مرحله نیز کافی است یک بار کلید Backspace فشرده شود.

ابزار انتخاب مغناطیسی نیز زمانی به کار می‌رود که مرز بین شکل موردنظر و پس‌زمینه کاملاً مشهود باشد. این ابزار از طریق اختلاف رنگ پیکسل‌ها مرز ناحیه‌ی انتخابی را به صورت هوشمند مشخص می‌کند.

با استفاده از ابزار انتخاب سریع می‌توان ناحیه‌ی انتخابی را با قلم‌مو مشخص کرد. این ابزار از اختلاف رنگ پیکسل‌ها استفاده می‌کند.

برای انتخاب یک شکل بسیار مشخص و واضح که تفاوت آن با پیکسل‌های پس‌زمینه بسیار مشخص است می‌توان از چوب جادویی استفاده کرد. تنها با یک کلیک چوب جادویی بر روی یک نقطه پیکسل‌های مشابه به حالت انتخاب در خواهند آمد. میزان حساسیت چوب جادویی را می‌توان در نوار ابزار و Tolerance انتخاب کرد. هر چه عدد تولرانس کمتر باشد پیکسل‌های کمتری انتخاب خواهند شد و ناحیه‌ی انتخابی کوچک‌تر و دقیق‌تر خواهد بود.

نکته

در نوار ابزار چوب جادویی و پاک‌کن جادویی گزینه‌ای تحت عنوان Contiguous وجود دارد. در صورتی که این گزینه تیک‌دار باشد (حالت پیش‌فرض) تنها پیکسل‌های مشمول طیف همان ناحیه انتخاب/حذف خواهند شد. اما اگر تیک این گزینه را برداریم با کلیک کردن تمام پیکسل‌های مشمول طیف پروژه انتخاب خواهند شد (البته پیکسل‌های لایه‌ی فعال. برای این که پیکسل‌های مشمول طیف تمام لایه‌ها انتخاب/حذف شوند باید در نوار ابزار این دو ابزار تیک گزینه‌ی Sample All Layers را فعال کرد).

چند نکته درباره‌ی ناحیه‌ی انتخابی

در حالت‌های فوق نوع ابزار انتخاب ناحیه هیچ اهمیتی ندارد

• برای جابجا کردن ناحیه‌ی انتخابی می‌توان آن را با ماوس drag نموده و یا از کلیدهای چهارجهته‌ی کیبورد استفاده نمود. برای سریع‌تر جابجا شدن تصویر می‌توان در هنگام استفاده از کلیدهای چهارجهته کلید Shift را نگه داشت. همچنین در صورتی که راستای جابجایی تنها در یک جهت باشد یعنی تنها یکی از مقادیر x و y محور مختصات تغییر و یا قدرمطلق هر دو به یک اندازه تغییر کند و راستای جابجایی بر قطرهای مربعی فرضی باشد (مثل حرکات ممکن برای مهره ی وزیر شطرنج) می‌توان کلید Shift را نگه داشته و نسبت به جابجایی اقدام نمود.

• برای خارج نمودن ناحیه‌ای از حالت انتخاب بر روی ناحیه‌ی انتخاب نشده‌ای از تصویر و یا فضای خالی خاکستری رنگ یک بار کلیک و یا بر روی آن راست کلیک نموده و Deselect را انتخاب می‌کنیم.

• برای انتخاب کل تصویر در حالی که یکی از ابزارهای انتخاب فعال است کلیدهای Ctrl+A را فشار می‌دهیم.

• برای حذف کردن ناحیه‌ای پس از انتخاب آن کلید Delete را فشار می‌دهیم. در این باره در قسمت لایه‌ها توضیحات بیشتری خواهیم داد.

• برای افزودن قسمت‌هایی به ناحیه‌ی انتخاب شده کلید Shift را فشرده و ناحیه‌ی موردنظر را انتخاب می‌کنیم.

• برای کاستن قسمت‌هایی از ناحیه‌ی انتخاب شده کلید Alt را فشرده و ناحیه‌ی موردنظر را انتخاب می‌کنیم.

• برای اشتراک‌گیری بین ناحیه‌ی انتخاب شده از قبل و ناحیه‌ی مدنظر فعلی دو کلید Alt و Shift را به طور همزمان فشرده و اقدام به اشتراک‌گیری دو ناحیه می‌کنیم.

نکته

افزودن، کاستن و اشتراک‌گیری بین دو ناحیه‌ی انتخابی از طریق نوار ابزار تمام ابزارهای انتخاب نیز امکان‌پذیر است. در نوار ابزارِ ابزارهای انتخاب چهار آیکون (برای حالت عادی، افزودن، کاستن و اشتراک‌گیری) وجود دارد که این امکان از طریق انتخاب آن‌ها صورت می‌پذیرد.

• برای انتخاب ناحیه‌ی مکمل ناحیه‌ی انتخاب شده (معکوس کردن نواحی انتخاب شده و انتخاب نشده) در حالی که یکی از ابزارهای انتخاب فعال است بر روی آن راست کلیک کرده و گزینه‌ی Select Inverse را انتخاب می‌کنیم.

• برای محو کردن حاشیه‌های ناحیه‌ی انتخابی بر روی ناحیه راست کلیک کرده و Feather را انتخاب می‌کنیم. هر چه این عدد بزرگ‌تر باشد میزان محوشدگی بیش‌تر است.

نکته

در نوار ابزار تمام ابزارهای انتخابی کلیدی تحت عنوان Refine Edge وجود دارد که در صورت وجود ناحیه‌ی انتخابی فعال می‌شود. عملکرد این کلید شبیه به feather است اما با امکانات بسیار حرفه‌ای‌تر. این پنجره و کار تک‌تک نوارهای لغزنده‌ی آن را بررسی کنید.

برای جابجایی ناحیه‌ی انتخابی از ابزار جابجایی (Move Tool) استفاده می‌شود:

این جابجایی می‌تواند در خود تصویر و یا انتقال آن ناحیه از تصویر به پروژه‌ی دیگری باشد (در صورتی که هیچ بخشی از تصویر انتخاب نشده باشد کل تصویر (لایه) منتقل خواهد شد). دو عکس متفاوت باز کرده و ناحیه‌ای از یکی از آن‌ها انتخاب کنید. سپس با استفاده از ابزار جابجایی آن را به تصویر دیگر منتقل نمایید. با استفاده از کلیدهای Ctrl+T و گیره‌های به وجود آمده نسبت به تغییر اندازه و چرخش ناحیه اقدام نمایید. اگر کلید Shift را نگه داشته باشید نسبت طول به عرض ثابت می‌ماند و همچنین هنگام چرخش زاویه‌ی چرخش مضربی از 15 درجه خواهد بود. اگر قصد پرسپکتیو دادن به کار را دارید کلید Ctrl را نگه داشته و با گیره‌های موجود اقدام به این کار نمایید. لازم به ذکر است که پرسپکتیود کردن در لایه‌ی متنی امکان ندارد و باید آن را به لایه‌ی پیکسلی تبدیل نمود که این کار در قسمت لایه‌ها توضیح داده خواهد شد. در صورتی که در نوار ابزار این ابزار تیک گزینه‌ی Auto-Select زده شود لایه‌ای که قصد جابجایی آن را داریم به صورت هوشمند انتخاب می‌شود و در غیر این صورت در هر جای پروژه که عمل drag and drop را انجام دهیم تنها موجب جابجایی لایه‌ی فعال می‌شود.

نکته

در صورتی که یکی از ابزارهای انتخاب فعال باشند و جابجایی (با drag کردن و یا استفاده از کلیدهای چهارجهته ی کیبورد) صورت پذیرد تنها ناحیه‌ی انتخاب شده جابجا می‌شود. اما در صورتی که ابزار Move Tool فعال باشد ناحیه‌ی انتخابی به علاوه‌ی محتویات داخل آن جابجا خواهد شد.

ابزارهای انتخاب ناحیه‌ای به پایان رسیدند و سایر ابزارهای این بخش استثنا هستند.

برای حذف بخش ناخواسته‌ی تصویر می‌توان از ابزار برش استفاده کرد. در صورت نیاز به پرسپکتیو نیز می‌توان از ابزار برش پرسپکتیو استفاده نمود. پس از کلیک کردن بر روی یکی از این دو ابزار با استفاده از ماوس ناحیه‌ی موردنظر را انتخاب کرده و کلید اینتر را می‌فشاریم. همچنین می‌توان از طریق دکمه‌ی تیک واقع در نوار تنظیمات ابزار این کار را انجام داد. برای انصراف نیز می‌توان از کلیدی با علامت ممنوع که در کنار همان تیک قرار دارد استفاده کرد.

پس از انتخاب بخش موردنظر با کمک هشت گیره‌ی ظاهر شده در اطراف آن می‌توان نسبت به تغییر اندازه‌ی بخش و ایجاد نقاط گریز (در ابزار برش پرسپکتیو) و چرخش تصویر اقدام نمود. نقطه‌ی مرکزی ناحیه مرکز ثقل است که با جابجایی آن و چرخاندن تصویر می‌توان محور چرخش را حول آن نقطه قرار داد. نسبت طول به عرض را هم می‌توان در نوار ابزار تعیین کرد.

نکته‌ی جالب اینجاست که می‌توان با ابزار انتخاب مستطیلی ناحیه‌ای را انتخاب و سپس با انتخاب ابزار برش و فشردن اینتر (و یا کلید تیک) به بریدن تصویر اقدام نمود.

از ابزار برش برای گسترده کردن بوم نیز استفاده می‌شود. کافی است که گیره‌ی موردنظر را به جای کشیدن به داخل پروژه و کوچک کردن آن، رو به بیرون بکشیم.

با ابزار قطره‌چکان می‌توان رنگ ناحیه‌ای از تصویر را با کلیک بر روی آن به عنوان رنگ پس‌زمینه انتخاب کرد. این رنگ می‌تواند در استفاده از سایر ابزارها کمک‌رسان باشد. پس از کلیک بر روی یک نقطه رنگ آن نقطه به عنوان رنگ پیش‌زمینه ذخیره می‌شود. اگر کلید Alt را نگه داشته باشیم رنگ به عنوان رنگ پس‌زمینه ذخیره می‌گردد. اگر بر روی مربع رنگی موجود در جعبه ابزار کلیک کنیم پنجره‌ی استخر رنگ (Color Picker) گشوده و انتخاب رنگ با دقت بیشتری انجام خواهد پذیرفت. در پایان معرفی تمام ابزارها به بررسی استخر رنگ می‌پردازیم.

با استفاده از ابزار خط‌کش می‌توان فاصله‌ی دو نقطه در تصویر را به دست آورد. برای این کار پس از انتخاب ابزار با ماوس از یکی از نقطه‌ها به نقطه‌ی دیگر drag می‌کنیم (کشیدن از مبدأ تا مقصد). فاصله، زاویه و سایر مشخصات آن دو نقطه در نوار تنظیمات ابزار نوشته خواهد شد.

برای یادداشت‌گذاری در فتوشاپ از این ابزار استفاده می‌شود. این ابزار تنها برای راحتی کار گرافیست بوده و در کار نهایی تاثیری نخواهد داشت. برای استفاده از این ابزار بر روی نقطه‌ی مدنظر پروژه کلیک می‌کنیم.

ابزار شمارش نیز همانند ابزار قبلی نتیجه‌ای در کار نهایی نخواهد داشت و برای شماره‌گذاری استفاده می‌شود.

ابزارهای نقاشی (حیاتی در ایجاد asset برای بازی)

از این ابزارها برای طراحی و تغییراتی مثل روتوش استفاده می‌شود.

با استفاده از ابزار روتوش موضعی می‌توان جزئیات کوچک مثل خال، چین و چروک، نوشته‌های ناخواسته و… را روتوش نمود. برای این کار کافیست که با ماوس روی ناحیه‌ی موردنظر کلیک کنید.

در حالتی که ناحیه‌ی نیازمند روتوش وسیع‌تر و حساس‌تر است و هوشمند عمل کردن برنامه کارایی لازم را ندارد از ابزار روتوش عادی استفاده می‌کنیم. طرز کار ابزار به این شکل است که کلید Alt را فشرده و نقطه‌ای را با کلیک کردن انتخاب می‌کنیم. سپس با قلم‌موی این ابزار شروع به پاک کردن بخش ناخواسته‌ی تصویر می‌نماییم. پیکسل‌های ناحیه‌ای که با Alt انتخاب شده‌اند جایگزین شده و تصویر ترمیم می‌گردد.

با استفاده از ابزار وصله می‌توان ناحیه‌ای را انتخاب نمود و نسبت به ترمیم آن اقدام کرد. این ناحیه می‌تواند توسط یکی از ابزارهای انتخاب صورت بگیرد و یا توسط خود ابزار که شبیه به Lasso Tool (انتخاب یک بخش به صورت کشیدن حاشیه با ماوس) عمل می‌کند (البته توصیه‌ی ما این است که ابتدا ناحیه‌ی انتخابی را با ابزار دیگری مشخص کرده و سپس از این ابزار استفاده کنید. چرا که ابزار Lasso Tool تنها برای ترسیم با قلم نوری و… تعبیه شده است و با ماوس کارایی زیادی ندارد). بعد از انتخاب می‌توان ناحیه‌ی ایجاد شده را drag کرده و بر روی بخشی از تصویر که قصد داریم ترمیم از روی آن صورت گیرد رها کنیم.

با استفاده از ابزار جابجا کردن شی و حذف آن از ناحیه‌ی اولیه می‌توان بخشی از تصویر را انتخاب کرده و آن را به ناحیه‌ی دیگری از تصویر منتقل کنیم. ضمن آن که جای خالی به وجود آمده به صورت هوشمند روتوش می‌شود.

اولین و مهم‌ترین نکته‌ای که درباره‌ی براش باید دانسته شود این است که در هنگام کار با آن لایه‌ی جدیدی ایجاد نمی‌شود و در صورتی که ادغام نشدن آن با لایه‌ی قبلی حائز اهمیت است ابتدا باید برای ساختن لایه‌ی جدید اقدام نمود. در این باره در بخش لایه‌ها توضیح داده شده ولی به دلیل اهمیت بالای آن در این‌جا هم اشاره شد.

در نوار ابزار براش دو چیز را بررسی می‌کنیم. یک این که در قسمت Opacity میزان شفافیت (محو بودن) به درصد نوشته شده است. هر چه این عدد بزرگ‌تر باشد شفافیت کم‌تر است و جزئیات بیشتری از پشت آن دیده می‌شود و دیگر آن که با کلیک بر روی:

پنجره‌ی فوق باز می‌شود که در ادامه توضیح داده خواهد شد:

با چرخاندن کمان سمت چپ پنجره می‌توان انحراف براش را تعیین کرد. بزرگی قلم‌مو به پیکسل در جعبه متنی نوشته شده است که با لغزاندن نوار Size می‌توان آن را تغییر داد (ماکزیمم آن 5000 است که در نسخه‌های قبلی 2500 بود).

با کلیک بر روی فلش کنار جعبه متن می‌توان آن را به سایز اصلی خودش بازگرداند (البته در مورد براش‌هایی که خاصیت برداری دارند یعنی بزرگ شدن آن ها لطمه‌ای به کیفیت آن‌ها نمی‌زند چنین فلشی وجود ندارد). با استفاده از چرخ‌دنده‌ی موجود در سمت راست و بالای پنجره می‌توان اقدام به ذخیره و یا بارگذاری براش‌های خارجی نمود. البته راه آسان‌تر لود کردن براش‌ها در فتوشاپ دوبار کلیک بر روی فایل آن‌ها است. با این کار برنامه‌ی فتوشاپ باز شده و براش‌های اضافه شده در لیست قابل مشاهده خواهند بود. فرمت این فایل‌ها abr است و به آسانی در اینترنت یافت می‌شوند. رنگ براش با استفاده از استخر رنگ تعیین می‌شود. پنجره‌ی براش‌ها همچنین با راست کلیک بر روی پروژه توسط ابزار براش نیز قابل باز شدن (به صورت شناور در نقطه‌ی کلیک شده) است. رنگ براش رنگ پیش‌زمینه است که می‌توان آن را تغییر داد.

ابزار مداد شباهت زیادی به براش دارد و می‌توان گفت همان ابزار براش با مقیاسی کوچک‌تر است.

با استفاده از قلم رنگ‌کننده (Color Replacement Tool) می‌توان بخشی از تصویر را به رنگ دلخواه درآورد. تفاوت این ابزار با براش این است که با استفاده از این ابزار تنها رنگ عوض می‌شود و تصویر تغییری نمی‌کند. رنگ این ابزار نیز با استفاده از استخر رنگ قابل تغییر است.

همان‌طور که مشاهده می‌شود با ابزار قلم رنگ‌کننده کم‌رنگ و پررنگ بودن پیکسل تغییری نکرده و تنها رنگ آن تغییر می‌کند.

ابزار پاک‌کن برای پاک کردن پیکسل‌های لایه به کار می‌رود و می‌توان شکل و اندازه‌ی آن را از نوار ابزار و لیست براش‌ها انتخاب کرد. براش‌ها علاوه بر کشیدن در ابزارهایی مثل پاک‌کن و حتی ابزارهای ترمیمی نیز قابل استفاده اند.

پاک‌کن جادویی یک پاک‌کن هوشمند است که با کلیک کردن توسط آن بر روی ناحیه‌ای از تصویر بخش ناخواسته به صورت هوشمند حذف می‌شود (این ابزار تقریباً برابر است با ابزار چوب جادویی به علاوه‌ی فشردن کلید Delete. یعنی در واقع این ابزار همان بخش‌هایی را حذف می‌کند که چوب جادویی انتخاب می‌کند).

تدارج رنگ به معنی محو شدن دو یا چند رنگ در یکدیگر به صورت تدریجی است. تدارج رنگ می‌تواند به صورت یک خط صاف، حلقوی و یا دایره‌ای باشد.

به بررسی نوار گرادیانت می‌پردازیم:

با کلیک بر روی فلش طیف رنگی در سمت چپ نوار می‌توان چند نمونه از گرادیانت‌های آماده‌ی فتوشاپ را مشاهده و استفاده نمود. پنج آیکون بعدی مربوط به رسم گرادیانت به صورت عمودی، حلقوی، دایره‌ای، افقی و مربعی هستند. هرکدام از آن‌ها را انتخاب نموده و با رسم خط بر روی محیط پروژه آن‌ها را امتحان کنید. در قسمت Opacity نیز می‌توان میزان شفافیت (محو بودن) گرادیانت را مشخص نمود.

با کلیک بر روی خودِ طیف رنگی (نه فلش کنار آن)، پنجره‌ی گرادیانت ادیتور (Gradient Editor) باز می‌شود که به ما امکان ساخت گرادیانت دلخواه را می‌دهد.

رنگ‌های اولین گرادیانت (ردیف اول سمت چپ) به طور پیش‌فرض رنگ‌های پیش‌زمینه و پس‌زمینه هستند. با کلیک بر روی گیره‌های پایینی نوار رنگی و سپس کلیک بر روی مستطیل همرنگی که در کنار عبارت Color (در پایین همان نوار) پدید می‌آید، استخر رنگ برای انتخاب رنگ موردنظر باز می‌شود.

با استفاده از سطل رنگ می‌توان کل بخش موردنظر را با یک کلیک رنگ کرد. این سطل همانند سطل رنگ نقاشی ویندوز کار می‌کند و ابزاری چندان حرفه‌ای به حساب نمی‌آید.

با استفاده از ابزار مات کردن می‌توان به مات کردن بخشی از تصویر پرداخت. می‌توان برای دقت بیشتر ابتدا با یک ابزار انتخاب، ناحیه‌ی موردنظر را انتخاب کرد تا سایر بخش‌ها مات نشوند.

ابزار تیزکن برای نمایش جزئیات ناحیه‌ای مات شده است (برعکس ابزار مات کردن). این ابزار تا حدودی می‌تواند یاری‌رسان باشد.

ابزار لکه‌دار کردن شبیه ابزار مات کردن است. با این تفاوت که مات‌شدگی جهت‌دار خواهد بود؛ مثل کشیدن انگشت بر روی تابلوی رنگ و روغن خیس. آیکون ابزار نیز این گفته را تصدیق می‌کند.

ابزارهای متن و بردار

از این ابزارها برای نوشتن متن و یا کشیدن بردارها و مسیرهای برداری استفاده می‌شود. در این آموزش وارد مبحث بردارها نمی‌شویم و به بررسی نسبتاً طولانی‌ای از متن در فتوشاپ اکتفا می‌کنیم که بخشی از آن در ادامه و بخش مفصل‌تر آن در قسمت کار با متن بیان خواهد شد.

برای تایپ در یک نقطه ابزار تایپ افقی را انتخاب کرده و کلیک می‌کنیم. نوع فونت و اندازه‌ی متن و چینش آن (راست‌چین، وسط‌چین یا چپ‌چین) از طریق نوار ابزار قابل کنترل است. فاصله‌ی سطور و کاراکترها از هم، چسبیدگی حروف به هم و سایر موارد از طریق پنل کاراکتر قابل تنظیم است که در بخش کار با متن توضیح داده خواهد شد.

برای نوشتن متن در یک باکس کافی است که پس از انتخاب ابزار تایپ به جای کلیک کردن مستطیل موردنظر (باکس) را با ماوس بکشیم. با این کار ادامه‌ی متن از کادر بیرون نمی‌زند و پیش از رسیدن به آخر باکس شکسته می‌شود.

ابزارهای کشیدن شکل

ابزارهای کشیدن شکل ابزارهایی در فتوشاپ هستند که به ما امکان کشیدن اشکالی مثل مستطیل، دایره، ستاره و… را می‌دهند.

در نوار ابزار هرکدام از این ابزارها منویی کشویی شامل سه گزینه (در سمت چپ نوار ابزار) وجود دارد مبتنی بر این که شکل رسم شده به صورت وکتور (Shape) باشد یا مسیر (Path) یا پیکسل (Pixels).

در نوار ابزار Rounded Rectangle Tool (کشیدن مستطیل با گوشه‌های گرد) گزینه‌ای به نام Radius میزان گردشدگی گوشه‌ها را تنظیم می‌کند.

در نوار ابزار Polygon Tool می‌توان در قسمت Sides تعداد اضلاع چندضلعی را مشخص کرد. همچنین با کلیک بر روی چرخ‌دنده‌ی موجود در این نوار و زدن تیک Stars چندضلعی به صورت ستاره می‌شود.

در نوار ابزار Custom Shape Tool (کشیدن شکل‌های خاص) با گزینه‌ی Shape می‌توان شکل را مشخص کرد.

شکل‌هایی که به طور پیش‌فرض می‌توان با این ابزار کشید (قابلیت اضافه کردن شکل‌های بیشتر وجود دارد):

استخر رنگ (Color Picker)

در فتوشاپ همواره دو رنگ در حافظه ذخیره و در مواقع نیاز استفاده می‌شوند. رنگ پیش‌زمینه (foreground) و رنگ پس‌زمینه (background) که البته رنگ پیش‌زمینه استفاده‌ی بیشتری دارد. در حالت پیش‌فرض پیش‌زمینه مشکی و پس‌زمینه سفیدرنگ است.

با کلیک بر روی فلش دوجهته جای رنگ‌های پیش‌زمینه و پس‌زمینه عوض می‌شود و با کلیک بر روی دو مربع کوچک (در سمت پایین و چپ عکس) رنگ‌ها به حالت پیش‌فرض (پیش‌زمینه مشکی و پس‌زمینه سفید) باز می‌گردند.

با کلیک بر روی هرکدام از مربع‌های پیش‌زمینه و یا پس‌زمینه، پنجره‌ی استخر رنگ برای انتخاب رنگ آن باز می‌شود.

رنگین‌کمان به صورت نواری عمودی در این پنجره گنجانده شده که شروع کار است. پس از انتخاب رنگ موردنظر از نوار عمودی می‌توان در مربع بزرگ به جزئیات بیشتری پرداخت. در ضلع سمت چپ این مربع طیف سفید تا سیاه، در ضلع بالای این مربع طیف سفید تا رنگ انتخابی در رنگین‌کمان، در ضلع سمت راست طیف رنگ انتخابی تا سیاه و در ضلع پایینی رنگ سیاه مطلق داریم. رنگ نهایی از برآیند این چهار تدارج رنگ در این صفحه خواهد بود.

در بخش new رنگ انتخاب شده و در بخش current رنگ قبلی (بسته به کلیک بر روی رنگ پیش‌زمینه یا پس‌زمینه) قابل مشاهده است. در صورت پشیمان شدن از تغییر دادن رنگ و تمایل به انتخاب رنگ قبلی در صفحه‌ی مختصات می‌توان بر روی باکس current یک بار کلیک کرد. در صورتی که امکان چاپ رنگ توسط پرینترهای رنگی نباشد، اخطار به صورت یک علامت خطر کوچک نمایش داده شده و نزدیک‌ترین رنگ قابل چاپ را توصیه می‌کند که با کلیک بر روی آن جایگزین رنگ فعلی می‌گردد.

نکته‌ی جالب استخر رنگ این است که در هنگام باز بودن این پنجره فلش ماوس به ابزار قطره‌چکان تبدیل خواهد شد که امکان انتخاب رنگ از هر کجای صفحه را فراهم می‌کند (حتی خارج از پنجره‌ی فتوشاپ؛ یعنی شما می‌توانید برای مثال رنگ نوار استارت خود را هم وارد فتوشاپ کنید. البته برای این کار باید در حالی که قطره‌چکان در داخل فتوشاپ است کلیک کرد و نگه داشت و سپس به نقطه‌ی موردنظر drag کرد).

در صورتی که در پروژه‌ای خاص چند رنگ استفاده‌ی مکرر و مداوم دارند می‌توان با بهره‌گیری از پنل swatches که حکم پالت نقاشی را دارد رنگ‌های فوق را ذخیره و با یک کلیک از آن‌ها استفاده کرد. برای اضافه کردن رنگ خود (پیش‌زمینه) به این پنل کافی است در کنار آخرین رنگ یک بار کلیک کنید و برای رنگ خود نامی انتخاب کنید.

نکته

در صورتی که هنوز به تسلط کافی برای ساخت رنگ با استخر رنگ نرسیده‌اید تا آن زمان رنگ‌های موردنیاز خود را از این پنل بگیرید.

راه‌های مختلف زوم کردن بر روی یک پروژه

یک راه برای zoom in و zoom out کردن بر روی پروژه استفاده از میانبرهای Ctrl + + و Ctrl + – است. راه دیگر فشردن کلید alt و چرخاندن اسکرول ماوس است.

برای جابجا کردن تصویر زوم شده در کادر پروژه یک راه استفاده از ابزار Hand است که کلید میانبر آن Spacebar است. یعنی کافی است Spacebar را نگه داشته و تصویر را به طرفین drag کنید.

راه دیگر استفاده از اسکرول ماوس است. با چرخاندن اسکرول ماوس تصویر به صورت عمودی و با نگه داشتن کلید Ctrl و چرخاندن اسکرول ماوس تصویر به صورت افقی جابجا می‌شود.

پنل Navigator پنل اختصاصی زوم کردن در فتوشاپ است. با استفاده از نوار لغزنده‌ی پایین این پنل می‌توان تصویر را zoom in و zoom out کرد. کادر قرمز رنگ موجود در تصویر این پنل نیز بخشی از پروژه را نشان می‌دهد که هم‌اکنون در دید ما قرار دارد. این کادر قابلیت جابجایی توسط ماوس (و بالتبع جابجا شدن قسمت در دید ما) را دارد.

خطوط راهنما در فتوشاپ

خطوط راهنما یکی دیگر از کاربردی‌ترین امکانات فتوشاپ است. با استفاده از این خط‌کش‌های فتوشاپ می‌توان به رسم خطوطی اقدام نمود که برای راهنمایی طراح هستند و در چاپ و ذخیره‌سازی نشان داده نمی‌شوند (البته اگر عکس با فرمت JPG با خطوط راهنما ذخیره شود و آن را با فتوشاپ باز کنیم خط‌ها دیده می‌شوند).

برای نمایش خط‌کش‌های فتوشاپ در حاشیه‌ی بالایی (محور xها) و حاشیه‌ی سمت چپ (محور yها) کلیدهای Ctrl+R را با هم فشار داده و یا از منوی View گزینه‌ی Rulers را انتخاب می‌کنیم. برای رسم خطی افقی از خط‌کش بالایی به مکان موردنظر drag می‌کنیم و برای رسم خطی عمودی همین کار را با خط‌کش سمت چپ انجام می‌دهیم.

نکته

اگر در حین drag کردن و در حالی که هنوز کلیک چپ ماوس در حال فشرده شدن است کلید alt را نگه داریم خط در حال رسم 90 درجه می‌چرخد.

برای جابجایی خطوط از ابزار Move Tool استفاده می‌شود و برای حذف یک خط کافی است که آن را با همین ابزار بر روی خط‌کش مولد خود drag کنیم. با راست کلیک بر روی خط‌کش‌ها می‌توان واحد آن‌ها را تغییر داد.

از مزایای خط‌کش علاوه بر نظم کار می‌توان خاصیت آهنربایی آن را نام برد. به این صورت که برای مثال اگر لایه‌ای در نزدیکی آن با ماوس جابجا شود به چسبیدن به خط میل پیدا می‌کند و یا اگر از ابزار چندضلعی انتخاب استفاده شود اضلاع تمایل به چسباندن کامل و یا نقطه‌ای از خود را به خط دارند.

برای مخفی کردن «خطوط خط‌کش» از کلیدهای Ctrl+; (کنترل و سِمی‌کالن) استفاده می‌شود.

از دیگر خط‌های کمک‌رسان می‌توان به گریدها (Grid) اشاره کرد. گریدها دقیقاً شبیه به خطوط خط‌کش عمل می‌کنند. با این تفاوت که سرتاسر تصویر را با تور مشبک مانند خود می‌پوشانند. گریدها در طراحی جداول و سایر طرح‌های ریاضی کاربرد دارند.

برای ظاهر کردن گریدها از منوی View گزینه‌ی Show و از لیست باز شده گزینه‌ی Grids را انتخاب کرده و یا از کلیدهای Ctrl+’ (کنترل و آپوستروف) استفاده می‌کنیم.

اسکن کردن عکس به صورت مستقیم در فتوشاپ

برای این کار از منوی File گزینه‌ی Import و سپس WIA support را انتخاب می‌کنیم. در پنجره‌ی باز شده بر روی کلید Start کلیک کرده و نام درایور موردنظر را انتخاب می‌کنیم.

این درایور می‌تواند اسکنر، دوربین موبایل، وب‌کم و… باشد.

چاپ کار در فتوشاپ

مزیت چاپ در خود فتوشاپ امکان تعیین موقعیت عکس بر روی کاغذ است. برای این کار از منوی File گزینه‌ی Print را انتخاب کرده و یا کلیدهای Ctrl+P را فشار می‌دهیم. در پنجره‌ی باز شده مستطیلی به شکل کاغذ وجود دارد که امکان جابجایی مکان عکس روی آن با drag کردن میسر است. همچنین امکان تغییر سایز و… نیز وجود دارد.

تغییر تم فتوشاپ

اگر با نسخه‌های قبلی فتوشاپ (از CS4 به قبل) آشنایی داشته باشید می‌دانید که تم فتوشاپ روشن‌تر بود. اما در نسخه‌های جدید برای این که چشم کاربر کم‌تر اذیت شود رنگ آن تیره‌تر شده است. اما همچنان می‌توان کل فتوشاپ را به آن رنگ‌ها برگرداند. برای این کار از منوی Edit بر روی گزینه‌ی Preferences و سپس Interface کلیک کنید. در این پنجره در قسمت Color Theme چهار رنگ برای فتوشاپ مشاهده می‌کنید که می‌توانید آن‌ها را به عنوان تم برگزینید.

نکته

با راست کلیک کردن بر روی فضای خالی و خاکستری رنگ حاشیه‌ی پروژه‌ها (منظور فضای خالی اصلی نیست) می‌توان رنگ آن را تغییر داد.

حذف/رنگ کردن منوها

برای این کار از منوی Edit گزینه‌ی Menus را انتخاب کنید. در ادامه پنجره‌ای باز می‌شود که در آن لیست تمام منوها موجود است. با گسترده کردن هر منو (کلیک بر روی مثلث کنار نام منو) می‌توانید زیرمجموعه‌ی آن را مشاهده کنید. در کنار هر زیرمجموعه یک چشم قرار دارد که عملکرد آن شبیه چشم پنل لایه‌ها است و با کلیک بر روی آن می‌توان گزینه را از منو حذف کرد. همچنین رنگ آن گزینه را نیز می‌توان تغییر داد.

نکته

در صورتی که در منویی چندین گزینه را حذف کنیم در آخر آن منو گزینه‌ای تحت عنوان Show All Menu Items نمایش داده خواهد شد که با کلیک بر روی آن تمامی گزینه‌های مخفی شده نشان داده خواهند شد.

نکته

در قسمت Menu For این پنجره می‌توان علاوه بر منوهای اصلی فتوشاپ این تغییرات را بر سر منوهای پنل‌ها نیز درآورد.

ترفند ریست کردن پنجره‌ها

در بسیاری از موارد در پنجره‌ای از فتوشاپ تغییراتی را ایجاد می‌کنیم که مطلوب ما نیست. در این صورت باید با بستن پنجره و باز کردن مجدد آن پنجره را به صورت دستی ریست کنیم. راه بهتر برای این کار نگه داشتن کلید alt و کلیک بر روی کلید Reset که به جای Cancel پدیدار شده است می‌باشد. در همه‌ی پنجره‌های فتوشاپ با نگه داشتن کلید alt کلید Cancel به Reset تغییر داده می‌شود.